Onze cyclamen zijn populaire sierplanten, die bekend staan om hun delicate bloemen en aantrekkelijke bladeren. Het kweken van cyclamen kan echter een uitdaging zijn, omdat het een specifieke balans vereist van water, voedingsstoffen, licht, temperatuur en vochtigheid, zoals eigenlijk bij veel sierteelten. In dit artikel vertelt de Nederlandse cyclamenkweker Bart van Lith van Euflorie hoe hij zijn luchtvochtigheid strategie optimaliseerde om zijn energieverbruik aanzienlijk te verminderen en zijn plantengroei en kwaliteit sterk te verbeteren door middel van Condair luchtontvochtiging bij lage temperaturen (vanaf 5°C).
Voorheen vertrouwde Euflorie op droogstoken en natuurlijke ventilatie als methodes om de luchtvochtigheid te reduceren. Dit proces is echter sterk afhankelijk van de weersomstandigheden en resulteerde vaak in een buitensporig hoog energieverbruik zonder dat de luchtvochtigheid effectief werd verlaagd. ‘Ventileren en droogstoken zijn ongecontroleerde processen omdat je afhankelijk bent van de weersomstandigheden’ aldus Euflorie. Daarom besloot Euflorie om naar alternatieve oplossingen te zoeken en kwam daarbij al snel op de toepassing van ontvochtigers, om de luchtvochtigheid beter te kunnen regelen.
Bart van Lith vertelt dat het kweken van cyclamen een zogenaamde koude teelt is waarbij temperaturen van 5°C geen uitzondering zijn. Dit was voor hem een belangrijke factor bij de keuze van luchtontvochtigers omdat hij al veel in de markt had gehoord, dat vrijwel alle luchtontvochtigers bij deze temperaturen niet meer werkten of een zeer laag rendement hadden.
‘Via mijn teelt adviseur Nico de Haan kwamen wij in contact met Condair die ons informeerde over hun speciale luchtontvochtiger met een hoog rendement bij zeer lage temperaturen. In eerste instantie waren wij hier sceptisch over, maar na de uitvoerige toelichting van Condair en hun indrukwekkende referenties in industriële toepassingen bij lage temperaturen raakten wij overtuigd dat dit dé oplossing was voor onze koude teelt.’
Bart van Lith vertelt; ‘Samen met onze teelt adviseur Nico de Haan bespraken we wat luchtontvochtiging voor onze teelt en energieverbruik kon betekenen. Hierbij speelde vanzelfsprekend ook de benodigde investering een rol. We kwamen al snel tot de conclusie dat alleen al op basis van de mogelijke energiebesparing (40 tot 50%) het zeer rendabel zou zijn.’
‘Wij hebben de luchtontvochtigers nu 6 maanden in gebruik en we zijn zeer positief gestemd. We besparen 40-50% op ons gasverbruik en we zien ook een zeer positief effect van de luchtontvochtiging op de kwaliteit en groei van ons product. We hebben de luchtvochtigheid nu prima onder controle volledig onafhankelijk van de weersomstandigheden. De luchtontvochtigers van Condair werken ook bij 5°C nog volop en met een hoog rendement.’
De balans van water, voedingsstoffen, licht, temperatuur en vochtigheid is zéér belangrijk bij de teelt van cyclamen en andere sierteelten. ‘Bij een kastemperatuur van rond de 5°C en een hoge luchtvochtigheid (>75%), moest er voorheen teveel droogstook warmte in de kas gestopt worden om de relatieve luchtvochtigheid te verlagen en daarmee plantenziektes te voorkomen. Hierdoor werden de planten ongewenst geprikkeld en dat zorgde voor slapper plantweefsel waar we vanzelfsprekend niet blij mee waren. Tevens kwam er veel condensatie rondom de planten vrij wat ook onwenselijk was. Zonder ontvochtigers waren we de balans soms kwijt maar nu met de luchtontvochtigers hebben we dit volledig onder controle en kunnen we sterkere en mooiere planten kweken.’ aldus Euflorie.
‘We hebben gemerkt dat de luchtontvochtigers van Condair snel reageren op veranderingen in de luchtvochtigheid en deze snel omlaag brengen. Wanneer de ontvochtigers inschakelen is het resultaat al binnen 30 minuten zichtbaar, zodat de planten niet worden blootgesteld aan een te hoge luchtvochtigheid. Door de luchtontvochtiging scheppen wij betere voorwaarden voor onze planten ongeacht de weersomstandigheden‘
‘Toen we nog geen luchtontvochtigers hadden, werd met het droogstoken de plant tijdens het droogstookproces veelal teveel geprikkeld. Als daarna de lichtintensiteit toenam werd de plant nog eens opnieuw geprikkeld door de verhoogde stralingswarmte. Hierdoor werd het microklimaat rondom de plant verstoord waardoor deze zachter weefsel aanmaakte en veel kwetsbaarder werd. Door het gebruik van ontvochtigers hebben we het micro klimaat rondom de plant altijd onder controle en verbetert de algemene gezondheid en de groei van de planten, wat resulteert in een hogere opbrengst en een betere kwaliteit. Een beter evenwicht bereiken tussen water, voedingsstoffen, licht, temperatuur en vochtigheid, geeft een consistente en voorspelbare plantengroei.’ Aldus Bart van Lith en Nico de Haan.
‘We zien dat de Condair DA luchtontvochtigers veelal aangaan als de instraling onder de 60w komt. Op grijze winterdagen is de instraling rond de 37w, wat betekent dat de ontvochtigers op deze dagen vrijwel continu inbedrijf zijn. Een bijkomend voordeel van luchtontvochtigers is dat ook tijdens vorstdagen er ontvochtigd kan worden, dat was voorheen met droogstoken en ventileren door het risico op bevriezing van de planten niet mogelijk. Door het optimaliseren van onze luchtvochtigheidsmanagementstrategie hebben wij ons gasverbruik met 40 tot 50% kunnen verminderen, wat heeft geresulteerd in een aanzienlijke kostenbesparing. Een groot voordeel met de huidige energieprijzen en ook een geruststelling wanneer de energiekosten weer gaan stijgen. Als teler zijn wij nu ook veel duurzamer en wij verwachten dat afnemers van onze producten in de toekomst ook steeds meer eisen gaan stellen aan duurzaamheid en dat droogstoken niet meer geaccepteerd zal worden omdat dit een enorme energieverslinder is.’
Bart en Sander van Lith en hun teelt adviseur Nico de Haan vertellen tot slot dat zij zeer content waren met het advies en de ondersteuning van Condair en dat alle beloftes meer dan waar zijn gemaakt; Zij concluderen dan ook dat door het gebruik van de speciale luchtontvochtigers van Condair zij een effectieve oplossing hebben gevonden voor het controleren van de luchtvochtigheid in hun cyclamenteelt. Door het optimaliseren van hun luchtvochtigheidsmanagement strategie heeft Euflorie haar energieverbruik met 40 - 50% verminderd en is de plantengroei en de kwaliteit van de planten aanzienlijk verbeterd waardoor zij een hogere opbrengst kunnen realiseren.